قرار ملاقات با زندانی و شرایط آن وابسته به قوانین و مقررات خاصی می باشد. تمامی زندانیان که جرمی را مرتکب شده و در پروسه ی تحقیقات مقدماتی جرم باشند (متهم به ارتکاب جرم شده باشند) بر اساس قانون از قرار ملاقات برخوردار خواهند بود. به طور کلی بازدید آشنایان و بستگان زندانی از حقوق اولیه وی شناخته شده و بر اساس قانون از این حق برخوردار خواهند بود.
قانون در مورد قرار ملاقات با زندانی و شرایط آن، موادی را در نظر گرفته است اما این مواد قانونی حاکی از عدم ملاقات وی با خانواده و بستگان نخواهد بود. چرا که زندانی از لحاظ عاطفی و بسیاری از موارد دیگر نیازمند ملاقات با بستگان و خانوادهی خود خواهد بود. در برخی از موارد شاهد هستیم که بازپرس و یا دادورز به دلایل قانونی و قانع کننده ای (جهت اجرای حکم) مانع از ملاقات متهم با دیگران می شوند. در این صورت باید حکم به صورت کتبی به مسئولین زندان اعلام شده و همچنین در بردارنده ی دلایل ممنوعیت ملاقات نیز باشد. به این مفهوم که دلایل عدم اجازه ملاقات متهم با دیگران باید در دستور ممنوعیت ملاقات کتبی ارائه شده، ذکر شده باشند. در ادامه به برخی از موارد مهم و طلایی در رابطه با این قرار ملاقات، اشاره شده است.
گروه وکلای نیک داد آماده پذیرش انواع پرونده های قضایی در شهریار و اندیشه می باشد.
چه کسانی اجازه قرار دیدار با زندانی را دارند؟
یکی از موارد بسیار مهم در قرار ملاقات با زندانی و شرایط آن، توجه به صلاحدید مراجع قانونی می باشد. بر اساس قانون، فردی که مرتکب جرم شده و یا در مظان ارتکاب جرم (مرحله ی تحقیقات مقدماتی ارتکاب جرم) قرار دارد می تواند با:
- پدر
- مادر
- همسر
- برادر
- خواهر
- فرزند
- پدر همسر
- مادر همسر
ملاقات نماید. در صورتی که زندانی از اصول اخلاقی مناسبی برخوردار بوده و حسن رفتار و معاشرت وی به مسئولین ثابت گردد، می تواند با بستگان و خویشان خود ملاقات نماید. مراعات حال زندانی و توجه به نیازها و خواسته های وی (در صورت برخورداری از شرایط اخلاقی مناسب) یکی از دغدغه های مسئولین زندان می باشد. لازم است بدانید که این ملاقات به صورت ماهانه و یا هفتگی انجام می پذیرد. بنابراین زندانی بر اساس شرایط خاص و صلاحدید قانونی، می تواند به صورت هفتگی و یا ماهانه با خانواده و بستگان خویش ملاقات نماید. اگر اشخاص دیگری (به غیر از اشخاص ذکر شده) خواستار ملاقات با زندانی باشند، باید ابتدا درخواست خود را همراه با ذکر دلیل ملاقات، به مسئولین ارائه نمایند. درخواست و دلیل ملاقات توسط مسئولین بررسی شده و در صورت تشخیص موجه بودن دلایل، اجازه ی ملاقات به فرد داده می شود.
بنابراین فرد می تواند بر اساس مقررات تعیین شده در قرار ملاقات با زندانی و شرایط آن، در زمان تعیین شده به دیدن زندانی برود. در مواردی که حکم زندانی اعدام باشد، وی می تواند برای آخرین بار با خانواده، بستگان و خویشان خود ملاقات نموده و قانونگذار نمی تواند این حق را از شخص سلب نماید.
قرار ملاقات با زندانی به صورت حضوری و خصوصی
یکی از فاکتورهای بسیار مهم برای تنظیم قرار ملاقات با زندانی و شرایط آن، توجه به حسن رفتار زندانی و رعایت اصول اخلاقی از جانب وی است. در برخی از موارد زندانی با بستگان خود به صورت مکاتبه ای مراوده دارد. در بیشتر موارد نیز خانواده و بستگان زندانی خواستار ملاقات با زندانی به صورت حضوری هستند. گاها نیز برخی از زندانی ها از شرایط ملاقات خصوصی برخوردار خواهند بود. توجه به قوانین و مقررات تعیین شده در زمینه ی این ملاقات ها بسی مهم و ضروری خواهد بود. از اصول مهمی که در این ملاقات ها باید مد نظر قرار داد عبارتند از:
۱- ملاقات به صورت حضوری:
در قانون آیین دادرسی کیفری شاهد در نظر گرفتن برخی از مواد قانونی برای قرار ملاقات زندانی و شرایط آن با بستگان و آشنایان خواهیم بود. در قانون کشور ما زندانی می تواند با بستگان درجه یک (که پیش تر به آنها اشاره شد) ملاقات نماید. بستگان درجه یک افرادی هستند که با زندانی نسبت نزدیک، نسبی و سببی دارند. مابقی افراد برای ملاقات با زندانی باید از مسئولین مربوطه تاییدیه های لازم را دریافت نمایند. منظور از ملاقات حضوری ملاقاتی است که در روز و ساعات مشخص در راهروهای مخصوص ملاقات، اتفاق می افتد. زندانیان می توانند به شیوه های مختلفی از جمله: تلفنی، پشت شیشه و یا حضوری در سالن های عمومی از خانواده و بستگان خود دیدن نمایند. این ملاقات با حضور مامورین رقم می خورد.
به طور کلی زندانی حق ملاقات حضوری (با حضور مامور) با اقوام درجه یک را به صورت هفته ای یک بار دارد. مدت زمان این ملاقات کمتر از ۲۰ دقیقه نخواهد بود. این قانون ملاقات برای تمامی زندانیان قابل اجرا خواهد بود. در برخی از مواقع خاص و به صلاحدید مقامات عالی در زندان، زندانی اجازه ی ملاقات حضوری در خارج از روز و وقت ملاقات مشخص شده را نیز خواهد داشت. البته که این موضوع نیز وابسته به حسن رفتار زندانی بوده است.
در قانون کشور ما برای قرار ملاقات با زندانی و شرایط آن در بیمارستان نیز تدابیری در نظر گرفته شده است. در صورتی که زندانی در بیمارستان بستری شود، خانواده و بستگان وی با شرایط خاص و وجود مامورین، می توانند از وی دیدن نمایند. این امر با دستور مقامات ارجح در زندان قابل اجرا خواهد بود.
بیشتر بخوانید: چه راه هایی برای اثبات بی گناهی وجود دارد؟
۲- قرار ملاقات به صورت خصوصی:
گاهی در قرار ملاقات با زندانی و شرایط آن شاهد ملاقات هایی هستیم که بر خلاق ملاقات های حضوری، مامورین در ملاقات حضور ندارند. این ملاقات ها بر اساس شرایط خاص، با درخواست ملاقات کننده و تاییدیه مراجع ذیصلاح صورت می پذیرند. اغلب ملاقات های خصوصی با توافق نظر رئیس زندان و یا قاضی ناظر زندان رقم می خورند. در بر داشتن اجازه ی مقامات قضایی برای استفاده از این ملاقات ها، بسی مهم و ضروری خواهد بود. قرار ملاقات خصوصی می تواند برای اقوام درجه یک و در برخی از موارد برای افراد خاص نیز رقم بخورد.
قرار ملاقات با زندانی توسط وکیل خود چگونه است؟
در مواد قانونی مربوط به قرار ملاقات با زندانی و شرایط آن به ملاقات وکیل با زندانی و شرایط آن نیز اشاره شده است. همانطور که می دانید هر زندانی می تواند از خدمات وکیل استفاده کند. بر اساس قانون تمامی وکلای دادگستری (که از وکالت نامه رسمی برخوردار هستند) می توانند در هر زمان برای ملاقات با زندانی، به زندان مراجعه نمایند. البته در مواردی زندانی ممنوع الملاقات است که در این زمان وکیل نیز باید از اجازه نامه ی کتبی برای ملاقات با زندانی، برخوردار باشد.
وکیل قبل از مراجعه به زندان باید شرایط ورود خود را مهیا نموده و از مراجع مربوط مجوزهای رسمی برای ملاقات را دریافت نماید. مهم ترین المان در این زمینه نشان دادن وکالت نامه وکیل و موکل به مامورین مربوطه می باشد. در بسیاری از موارد وکیل می تواند تقاضای ملاقات حضوری را داشته باشد که از اتاق عمومی خارج بوده و شرایط خاصی را در بر دارد.
هر متهمی از حق قانونی اخذ وکیل برای دفاع از خود را در بر دارد. در این صورت می توان گفت که ملاقات وکیل با متهم از نظر قانونی ممنوعیت ندارد مگر در موارد خاص. در صورتی که رئیس زندان، زندانیان و یا هر ماموری که اجازه ورود به زندان را به وکیل زندانی ندهند بر طبق قانون با آنها رفتار خواهد شد. چرا که وکیل می تواند با در دست داشتن وکالت نامه از طرف موکل خود از حق دادخواهی استفاده کرده و اقدام به شکایت علیه افراد مورد نظر نماید.
شرایط ملاقات شرعی در زندان
قرار ملاقات با زندانی و شرایط آن به شیوه های مختلفی قابل اجرا خواهد بود. یکی از قرار ملاقات ها برای زندانی، قرار ملاقات با همسر است که به صورت شرعی و کاملا خصوصی انجام می پذیرد. این ملاقات با برخورداری از دستور قضایی هیچ ممانعتی را در بر نخواهد داشت. در برخی از موارد و به صلاحدید قاضی ملاقات شرعی و یا حضوری و … بر خلاف روند پرونده خواهد بود. در این صورت قاضی متهم را ممنوع الملاقات کرده و ملاقات شرعی نیز برای وی امکان پذیر نخواهد بود.
به طور کلی منظور از ملاقات شرعی برای زندانیان همان ملاقات زناشویی است. منظور از این ملاقات تنها ماندن زندانی و همسر وی در یک اتاق به مدت چند ساعت، است. اتاق های خاصی برای این ملاقات ها در نظر گرفته شده اند که از شرایط و امکانات خاص برای برقراری رابطه برخوردار هستند. هدف از تعیین این ملاقات برای زندانیان، حفظ رابطه، صمیمیت و پایدار نگه داشتن بنیان خانواده است. برای برخورداری از این ملاقات باید مدارک خاصی مانند:
- سند ازدواج
- شناسنامه
- کارت ملی زن یا شوهر
را به مسئولین ذی ربط ارائه داده و در صورت درستی مدارک، تاییدیه های لازم را دریافت کرد. یکی از نکات بسیار مهم برای برخورداری از این ملاقات، استفاده از مشاوره ها و راهنمایی های کارشناسان کاربلد و توانمند است.
نکات مهم برای ملاقات شرعی
- افرادی که از صیغه نامه ی ۹۹ ساله برخوردار هستند، می توانند از شرایط قرار ملاقات به صورت شرعی برخوردار گردند.
- یکی از نکات مهم برای برخورداری از قرار ملاقات با زندانی به صورت شرعی، رفتار به دور از خشونت و عدم نقض قوانین زندان توسط زندانی است.
- ملاقات شرعی یکی از مهم ترین حق و حقوق زندانیان است. بنابراین می توانند بدون پرداخت هزینه از آن استفاده کنند.
- معمولا قرار ملاقات به صورت شرعی ۳ ساعت است. در برخی از موارد شاهد در نظر گرفتن زمان طولانی تری نیز خواهیم بود که این امر وابسته به حسن رفتار زندانی می باشد.
- یکی دیگر از حقوق طبیعی هر زندانی، در نظر گرفتن شب شرعی برای آنها است.