ارث فرزند نامشروع در قانون ایران – آیا فرزند نامشروع از پدر و مادر ارث می‌برد؟
ارث و نحوه تقسیم آن یکی از موضوعات مهم در حقوق مدنی ایران است. یکی از پرسش‌های رایج در این حوزه این است که آیا فرزند نامشروع، یعنی فرزندی که حاصل رابطه خارج از ازدواج شرعی و قانونی باشد، از والدین خود ارث می‌برد؟ این مسئله به دلیل حساسیت‌های شرعی و قانونی، همواره مورد بحث بوده است. در این مقاله، وضعیت ارث فرزند نامشروع در ایران را بر اساس قوانین و رویه‌های قضایی بررسی می‌کنیم.
تعریف فرزند نامشروع در حقوق ایران
در اصطلاح حقوقی، فرزند نامشروع به کودکی گفته می‌شود که نتیجه یک رابطه غیرقانونی باشد. در این شرایط، والدین او طبق قوانین شرعی و مدنی با یکدیگر ازدواج نکرده‌اند. در نظام حقوقی ایران، چنین فرزندانی از برخی حقوقی که به فرزندان مشروع تعلق می‌گیرد، محروم هستند.
بیشتر بخوانید: وکیل رابطه نامشروع
وضعیت ارث فرزند نامشروع در قانون مدنی ایران
بر اساس ماده ۸۸۴ قانون مدنی ایران، رابطه توارثی میان فرزند نامشروع و والدین او به رسمیت شناخته نمی‌شود. این بدان معناست که:
✅ فرزند نامشروع از پدر خود ارث نمی‌برد.
✅ فرزند نامشروع از مادر خود نیز ارث نمی‌برد.
✅ والدین نیز از این فرزند ارث نخواهند برد.
با این وجود، امکان بهره‌مندی از اموال والدین از طریق وصیت یا هبه وجود دارد.
روش‌های قانونی انتقال اموال به فرزند نامشروع
هرچند فرزند نامشروع از والدین خود ارث نمی‌برد، اما دو راهکار قانونی برای انتقال اموال به او در نظر گرفته شده است:
✅ وصیت: والدین می‌توانند تا یک‌سوم اموال خود را برای فرزند نامشروع وصیت کنند.
✅ هبه (بخشش در زمان حیات): انتقال بخشی از اموال به نام فرزند نامشروع در زمان حیات والدین از نظر قانونی بلامانع است.
در صورتی که والدین بخواهند بیش از یک‌سوم اموال خود را وصیت کنند، وراث مشروع می‌توانند نسبت به آن اعتراض کنند.
بیشتر بخوانید: نحوه اثبات هبه در دادگاه
نفقه فرزند نامشروع – آیا امکان‌پذیر است؟
برخلاف ارث، پرداخت نفقه به فرزند نامشروع در برخی موارد امکان‌پذیر است. اگرچه قانون مدنی اشاره مستقیمی به این موضوع ندارد، اما برخی رویه‌های قضایی نشان می‌دهد که پدر در حد تأمین نیازهای معیشتی فرزند، موظف به پرداخت نفقه است.
مقایسه ارث فرزند نامشروع در ایران با سایر کشورها
در بسیاری از کشورها، فرزندان نامشروع حقوقی برابر با فرزندان مشروع دارند. برای مثال:
🔹 فرانسه: فرزند نامشروع همانند فرزند مشروع از والدین خود ارث می‌برد.
🔹 آمریکا و انگلستان: قوانین ایالتی متفاوت است، اما در بسیاری از ایالت‌ها این نوع فرزندان از حقوق مساوی برخوردارند.
🔹 کشورهای اسلامی مانند عربستان سعودی: قوانین ارث مشابه ایران است و فرزند نامشروع از والدین خود ارث نمی‌برد.
بیشتر بخوانید: حقوق فرزندان نامشروع در ایران و فرانسه
راه‌حل‌های قانونی برای حمایت از فرزند نامشروع در ایران
🔸 ثبت رسمی فرزند: در برخی موارد، اگر والدین بعد از تولد فرزند نامشروع ازدواج کنند، کودک ممکن است به عنوان فرزند مشروع شناخته شود.
🔸 تنظیم وصیت‌نامه رسمی: والدین می‌توانند برای حمایت مالی از فرزند نامشروع، وصیت‌نامه‌ای قانونی تنظیم کنند.
🔸 هبه اموال در زمان حیات: بهترین راه انتقال دارایی‌ها، بخشیدن آن‌ها در زمان حیات است.
نتیجه‌گیری – آیا فرزند نامشروع از پدر و مادر خود ارث می‌برد؟
🔹 طبق قانون ایران، فرزند نامشروع از والدین خود ارث نمی‌برد. این محرومیت در ماده ۸۸۴ قانون مدنی تصریح شده است.
🔹 راه‌های قانونی انتقال اموال به فرزند نامشروع شامل وصیت (حداکثر یک‌سوم اموال) و هبه (بخشش در زمان حیات) است.
🔹 برای تضمین آینده فرزند نامشروع، والدین می‌توانند از روش‌های قانونی ذکر شده استفاده کنند.
بیشتر بخوانید: وکیل نفقه
✅ اگر در مورد ارث و حقوق فرزند نامشروع سؤالی دارید، در قسمت نظرات مقاله نظر بگذارید و اسکرین‌شات آن را برای ما ارسال کنید تا مشاوره رایگان دریافت کنید.
