از توقیف اموال قولنامه ای می توان به‌عنوان یکی از چالش های موجود در قانون ایران اشاره کرد؛ به طور کلی قولنامه را یک سند غیررسمی می نامند؛ لذا شخصی که دارای یک ملک با مالکیت قولنامه است را نمی توان از دید قانون به‌عنوان مالک شناخت؛ از طرفی زمانی امکان توقیف یک مالی وجود دارد که اثبات شخص به عنوان مالک اصلی امکان پذیر باشد.
اما اساسا در این میان ممکن است سؤالاتی برای هر شخصی که قصد توقیف اموال کسی را داشته باشد به وجود بیاید؛ به همین جهت پیشنهاد ما به شما این است که در این مقاله جامع و کامل تا انتها ما را همراهی بفرمایید تا سؤالات شما تا حد زیادی بر طرف شود.
توقیف اموال چیست؟
توقیف اموال به معنی تعلیق حق مالکیت یا استفاده از اموال یک شخص توسط دولت یا نهادهای قانونی است. این عمل به عنوان موقتی کردن و کنترل کردن اموال یک فرد یا سازمان است که یکی از ابزارهای حقوقی برای اجرای حکم قضایی، پرداخت بدهی یا تضمین دیگر تعهدات بوده و مورد استفاده قرار می گیرد.
در این روش، دولت یا مؤسسات قانونی با صدور حکمی از قضات، حق مالکیت یا استفاده از اموال شخصی را معلق می کنند و این اموال را تحت نظارت خود قرار می دهند تا به عنوان تضمین برای پرداخت بدهی یا اجرای تعهدات، نگهداری شوند.
این روش به طور کلی در قوانین مالیاتی، قوانین مربوط به بدهی های مالی، قوانین مربوط به موارد کیفری و تجارتی و… استفاده می شود. برای بازگرداندن اموال به صاحبان قانونی خود، شرایط خاصی باید برآورده شود، از جمله پرداخت بدهی یا اجرای دیگر تعهدات مربوطه.
بیشتر مطالعه کنید: وکیل حقوقی در شهریار و اندیشه
توقیف اموال می تواند به‌عنوان یک ابزار در راستای اهداف قانونی مورداستفاده قرار بگیرد، از جمله:
- توقیف موقت
این نوع توقیف برای یک مدت مشخص و معمولا تا پایان رسیدگی به پرونده است. هدف آن جلوگیری از انتقال یا مخفی کردن اموال است تا در صورت صدور حکم نهایی، بتوان از آنها برای پرداخت جبران خسارت یا اجرای حکم استفاده کرد.
- توقیف نهایی
این نوع توقیف به منظور حفظ اموال به عنوان جبران خسارت یا تأمین اجرای حکم صادر می شود. پس از صدور حکم نهایی، اموال توقیف شده به صاحب قانونی یا دولت منتقل می شود.
- توقیف جلب
در برخی سیستم های حقوقی، می توان برای جلب حضور فردی که در پرونده حقوقی یا جرمی دخیل است، اموال و دارایی های وی را توقیف کرد. این اموال به‌عنوان وثیقه یا تضمین حضور در دادگاه استفاده می شوند.
- توقیف داوطلبانه
در این نوع توقیف، فرد مالک اموال خود را به عنوان تضمین برای پرداخت بدهی یا اجرای تعهدات تحویل می دهد. فرد مالک اموال خود را به شخص دیگری به نام توقیف کننده منتقل می کند تا به عنوان تضمین برای پرداخت بدهی یا اجرای تعهدات، این اموال به مدت معینی توسط توقیف کننده نگهداری شود.
- توقیف اجباری (مثل توقیف اموال قولنامه ای)
در این نوع توقیف، مؤسسات قانونی یا دولت با صدور حکمی از قضات، حق مالکیت یا استفاده از اموال شخصی را معلق می کنند و این اموال را تحت نظارت خود قرار می دهند تا به عنوان تضمین برای پرداخت بدهی یا اجرای تعهدات، نگهداری شوند.
- توقیف اموال در جریان پرونده های کیفری (توقیف قابل تعقیب)
هنگامی که فردی متهم به ارتکاب جرمی مشخص می شود، دستگاه های قضایی ممکن است تصمیم بگیرند اموال به دست آمده به عنوان دلیل جرمی توقیف شوند. این اموال ممکن است شامل پول نقد، خودروها، اموال گران بها، دارایی های مالی و غیره باشد. هدف از توقیف اموال در این مورد، جلوگیری از فرار از پرداخت جریمه ها، جبران خسارت ها یا مصادره اموال توسط مقامات قضایی است.
- توقیف اموال در موارد مالیاتی
دولت ها می توانند در صورت عدم پرداخت مالیات ها یا تخلفات مالیاتی دیگر، به طور موقت اموال افراد را توقیف کنند تا مبالغ معوق را دریافت کنند.
- توقیف اموال در قضایای مرتبط با پولشویی
در مواردی که اموال به‌صورت غیرقانونی به‌دست آمده و فرآیند پولشویی در جریان است، توقیف اموال می تواند صورت بگیرد. این اقدام به‌منظور تحقیق و جلوگیری از جریان پول های غیرقانونی استفاده می شود.
- توقیف اموال در قضایای مرتبط با تجارت غیرقانونی
در صورتی‌که اموال مرتبط با فعالیت های غیرقانونی مانند قاچاق مواد مخدر، تجارت غیرقانونی سلاح و غیره وجود داشته باشد، توقیف اموال ممکن است انجام شود.
نوع و محدودیت های توقیف اموال بسته به قوانین و مقررات هر کشور ممکن است متفاوت باشد. همچنین، در هر مورد، فرآیند قانونی صحیح باید رعایت شود و افراد متأثر می توانند حق دفاع و امکان رد ادعاها را داشته باشند.
مواردی که بیان شد نمونه هایی از انواع مختلف توقیف اموال توسط دولت است؛ اما در اینجا با توجه به موضوع بحث برای بررسی بیشتر توقیف اموال قولنامه ای به سراغ این عنوان می رویم…
توقیف اموال قولنامه ای چیست؟
توقیف اموال قولنامه ای به معنای به طور موقت متوقف کردن فروش یا انتقال یکی از اموال مشخص با استفاده از یک قولنامه است. در این حالت، فردی که قولنامه صادر کرده است، به شرطی که شرایط توقیف برقرار باشد، می تواند فروش یا انتقال اموال را به تعویق بیندازد.
شرایط توقیف اموال قولنامه ای می تواند شامل مواردی مانند عدم پرداخت قسط، عدم انجام تعهدات، و یا مشکلات قانونی دیگر باشد. در هر صورت، شرایط توقیف باید در قولنامه مشخص شده باشد و هرگونه تغییر در شرایط باید با رضایت طرفین انجام شود.
درصورتی‌که شرایط توقیف برقرار باشد، فروش یا انتقال اموال مشخص به تعویق می افتد تا زمانی که شرایط توقیف برطرف شود و فردی که قولنامه صادر کرده است، به توافقی برسد که فروش یا انتقال اموال ادامه یابد یا نه.
توقیف ملک قولنامه ای چگونه است؟
توقیف ملک قولنامه ای یکی از روش هایی است که به منظور تضمین اجرای یک تعهد یا پرداخت بدهی، در قراردادها و توافقنامه ها مورد استفاده قرار می گیرد. در این روش، مالکیت یک ملک به شخص دیگری به نام توقیف کننده منتقل می شود تا به‌عنوان تضمین برای پرداخت بدهی یا اجرای تعهدات، این ملک به مدت معینی توسط توقیف کننده نگهداری شود.
در این حالت، توقیف کننده حق استفاده مالکیتی از این ملک را ندارد و تنها در صورتی‌که بدهی یا تعهدات مربوطه توسط مالک ملک پرداخت شود، مالکیت ملک به او باز می‌گردد. اگر بدهی پرداخت نشود، توقیف کننده می تواند با رعایت قوانین و مقررات مربوطه، به فروش ملک بپردازد و با دریافت مبلغ بدهی یا تعهدات مربوطه، مالکیت ملک را به مالک قبلی بازگرداند.
آیا می توان ملک قولنامه ای را توقیف کرد؟
بله اما این کار به راحتی قابل انجام نیست؛ به طور کلی مراجع قضایی املاک قولنامه ای معامله شده را به رسمیت نمی شناسد؛ لذا تنها به کسی می توان مالک گفت که سند رسمی داشته باشد؛ اما در صورتی‌که شاهد یا شاهدانی باشند که مبنی بر مالکیت شخص بدهکار نسبت به ملک قولنامه ای شهادت دهند و همچنین اگر سند ملک به نام شخص دیگری باشد و آن شخص شهادت دهد که مالک اصلی شخص بدهکار است می توان ملک را توقیف کرد.
البته باید به این نکته توجه داشت که در صورتی که ملک قولنامه ای که بلا استفاده باشد و مالکیت بدهکار بر آن برای دادگاه ثابت نشود، قابل پذیرش نیست و شخص بدهکار باید اموالی را به دادگاه معرفی کند که مشکلات گفته شده را نداشته باشند.
همچنین پس از طرح شکایت و ارائه شماره پلاک ثبتی خانه یا زمین توسط شخص شاکی دادگاه می بایست پس از استعلام جریان ثبتی ملک و اطلاع دقیق از مالکیت آن اقدام به توقیف و یا فروش آن برای وصول طلب طلبکار انجام دهد؛ بنابراین درصورتی‌که پاسخ استعلام از جریان ثبتی این باشد که شخص بدهکار مالک نیست دادگاه نمی تواند ملک را توقیف نماید؛ همچنین ممکن است فرد طلبکار دسترسی به قولنامه ملک بدهکار داشته باشد و نشان دهد که پلاک مذکور را از مالک قبلی خریداری کرده است و در حال حاضر مالک اصلی است؛ اما با این حال واحد اجرای احکام معذور از استیفای مطالبات شخص طلبکار از محل ملک است.
در برخی از نقاط کشور ممکن است عده ای املاک خود را به ثبت نرسانند و یا به‌صورت قراردادی (قولنامه ای) اقدام به خرید و فروش ملک خود کنند؛ بنابراین طبیعی است که این ملک فاقد هرگونه سابقه ثبتی باشد. طبق ماده ۱۰۱ قانون اجرای احکام مدنی، توقیف این اموال زمانی مجاز می باشد که مدیون یا مدعی علیه در آن «تصرف مالکانه» داشته باشد یا به سبب حکم قطعی مالک آن مال به حساب بیاید.
بیشتر بدانید: تصرف عدوانی چیست؟
شرایط و چگونگی توقیف ملک قولنامه ای
شرایط و روش های توقیف ملک قولنامه ای می تواند بسته به قوانین و مقررات مربوطه و شرایط قرارداد متفاوت باشد. به طور کلی شخصی که قصد توقیف اموال فرد بدهکار را دارد از میزان دارایی های او مطلع نیست؛ لذا با مراجعه به مراجع قضایی این کار را اجرایی خواهد کرد.
اگر یک طلبکار بر اساس قانون تصمیم به توقیف اموال یک بدهکار بگیرد، بدهکار می تواند در صورت برآورده کردن شرایط زیر، درخواست برای رفع توقیف اموال خود را ارائه نماید:
- اگر طلبکار موافقت کند و بدهکار درخواست تغییر موضوع توقیف اموال را داشته باشد.
- اگر مال بدهکار در اختیار یک شخص ثالث باشد و این شخص ادعا کند که مالکیت آن ملک به او تعلق دارد یا ادعا کند که مال به شخص دیگری غیر از بدهکار تعلق دارد.
- اگر یک شخص ثالث به دلیل آسیبی که اجرای توقیف اموال به او وارد می‌کند، اعتراض کند.
- اگر اعتراضی به تاریخ توقیف اموال یا حکم ورشکستگی وجود داشته باشد.
- اگر بدهی توسط بدهکار به طلبکار پرداخت شود.
- اگر مال توقیف شده به عنوان یک مستثنا از بدهی در نظر گرفته شود.
- اگر توقیف اموال منجر به تخریب و تلف شدن مال شود.
- اگر طلبکار قبل از اقامه دعوا درخواست تأمین خواسته را داشته باشد و اموال بدهکار توقیف شود. پس از آن، عملیاتی برای طرح دعوای اصلی در مدت ۱۰ روز انجام نشود.
- اگر بدهی بدهکار شرطی، موقت یا معلق باشد.
- اگر سند رسمی که طلبکار با استفاده از آن درخواست تأمین خواسته را مطالبه کرده است، تقلبی باشد.
نمونه حکم توقیف اموال
 |
در ادامه چندین شرایط و روش معمول برای توقیف ملک قولنامه ای را بررسی می کنیم:
- شرایط توقیف در قولنامه: در بسیاری از قولنامه ها، شرایط مشخصی برای توقیف ملک در صورت عدم انجام تعهدات طرفین قرارداد درج می شود. این شرایط ممکن است شامل عدم پرداخت قسط ها، نقض شرایط قرارداد، بروز خسارت و غیره باشد. قولنامه باید این شرایط را به طور دقیق و واضح مشخص کند.
- اعلام توقیف: در بسیاری از موارد، قبل از انجام توقیف، طرفی که قصد توقیف دارد باید به‌طرف دیگر اعلام کند که ملک تحت قرارداد توقیف می شود. این اعلام ممکن است به صورت رسمی و کتبی صورت گیرد و به طرف مقابل اطلاع داده شود که ملک تحت قرارداد توقیف شده است.
- روش های قانونی توقیف: روش های مختلفی برای انجام توقیف ملک قولنامه ای وجود دارد. ممکن است شامل تحویل فیزیکی کلیدها، اسناد مربوطه و مدارک مالکیت ملک به طرف توقیف کننده باشد. همچنین، در برخی موارد، توقیف ممکن است از طریق مراجع قضایی با اخذ حکم قضایی صورت گیرد.
- نقض قرارداد و رسیدگی قضایی: در صورتی که یک طرف قرارداد شرایط قولنامه را نقض کند و توقیف صورت نگیرد، طرف متضرر می تواند از طریق راه های قانونی و رسیدگی قضایی به توقیف ملک قولنامه ای دست یابد. این شامل اقدام به اخذ حکم قضایی یا تعیین مبلغ جبران خسارت است.
لطفا توجه داشته باشید که شرایط و روش های توقیف ملک قولنامه ای بسته به محل قرارداد و قوانین محلی ممکن است متفاوت باشد؛ بنابراین، مهم است که به مقررات قانونی و شرایط قرارداد خود دقت کنید و در صورت نیاز، به مشاوران حقوقی مراجعه کنید.
چه اموال قولنامه ای را نمی توان توقیف کرد؟
در برخی موارد، قوانین و مقررات قابل اجرا می توانند محدودیت ها و ممنوعیت هایی برای توقیف برخی از اموال قولنامه ای تعیین کنند. این ممنوعیت ها می توانند بسته به قوانین کشور و نوع ملک قولنامه ای متفاوت باشند. در ایران نیز با توجه به قراردادها و قوانین موجود، در صورتی که اموالی جزء مستثنیات دین تلقی شود شخص طلبکار قادر نخواهد بود آنها را توقیف کند. منظور از مستثنیات دین این است که شخص از ملک یا مغازه ای که دارد برای امرار معاش خود و خانواده از آنها استفاده می کند. درصورتی‌که ثابت شود شخص بدهکار اموالی غیر از این مستثنیات دارد، شخص طلبکار می تواند اقدام به توقیف آنها کند.
در زیر به برخی از موارد مشترکی اشاره می کنیم که در برخی قوانین و مقررات ممکن است اموال قولنامه ای را از توقیف مستثنی کنند:
- اموال ضروری: برخی کشورها قوانینی دارند که اموال ضروری را مستثنی از توقیف می کنند. این شامل اموالی مانند لوازم مورد نیاز برای زندگی روزمره، لوازم آشپزخانه، مبلمان اساسی و اموالی است که برای حفظ حقوق اساسی فرد ضروری هستند.
- اموال حقوقی: در برخی موارد، قوانین ممکن است اموالی که در اختیار فردی قرار دارد به عنوان قسمتی از حقوق قراردادی باشد را مستثنی از توقیف کنند. این شامل حقوق و دستمزدها، بیمه ها، حق بیمه، حق تقاعد و دیگر اموال حقوقی ممکن است.
- اموال محموله و جا به جایی: در برخی موارد، اموالی که برای جا به جایی و حمل و نقل استفاده می شوند، مانند وسایل نقلیه از جمله خودروها، قوانین ممکن است مستثنی از توقیف کنند. این اموال معمولا برای استفاده در زندگی روزمره و فعالیت های تجاری لازم هستند.
- اموال مستهلک: برخی اموال، مانند کالاهای مستهلک و فرآورده های غذایی، ممکن است به دلیل ماهیت خاص خود و نیاز به مصرف فوری از توقیف مستثنی شوند.
بیشتر بدانید: نحوه ابطال سند مالکیت چگونه است؟
شرایط رفع توقیف اموال طبق قانون چیست؟
شرایط رفع توقیف اموال طبق قانون در هر کشور ممکن است متفاوت باشد، اما در کل، برای رفع توقیف اموال، شما باید شرایط و مقررات مربوطه را رعایت کنید. برای مثال:
- پرداخت بدهی: در بسیاری از موارد، شما می توانید با پرداخت مطالبات بدهی خود، توقیف اموال خود را رفع کنید. در این صورت، باید مبلغ بدهی را به‌صورت کامل و به موقع پرداخت کنید.
- صدور حکم قضایی: در بعضی از موارد، برای رفع توقیف اموال، شما باید حکمی از دادگاه دریافت کنید. برای مثال، اگر اموال شما به دلیل یک پرونده قضایی توقیف شده است، باید به دادگاه مربوطه مراجعه کرده و درخواست رفع توقیف را به دادگاه ارائه دهید. در صورت صدور حکم موافقت، توقیف اموال شما رفع خواهد شد.
- توافق با طرف مقابل: در بعضی موارد، ممکن است با طرف مقابل خود توافق کنید تا توقیف اموال شما را رفع کند. در این صورت، باید با طرف مقابل خود توافقنامه ای برای رفع توقیف اموال خود امضا کنید.
در هر صورت، برای رفع توقیف اموال، بهتر است با وکیل خود مشورت کنید و اطلاعات لازم را در مورد قوانین و مقررات مربوطه کشور خود به دست آورید.
نحوه و شرایط توقیف اموال قولنامه ای برای مهریه
همچنین در انتها، به بررسی چندین شرط رایج برای توقیف اموال قولنامه ای برای مهریه می پردازیم:
- عدم پرداخت مهریه: شرایط توقیف اموال برای مهریه معمولا در صورت عدم پرداخت مهریه توسط طرف متعهد تعیین می شود. اگر طرفی که متعهد به پرداخت مهریه است عدم پرداخت کند، می تواند منجر به توقیف اموال قولنامه ای شود.
- عدم انجام تعهدات مهریه: اگر طرفی که متعهد به انجام تعهدات مهریه است شرایط قرارداد را نقض کند و تعهدات را به‌صورت کامل انجام ندهد، توقیف اموال ممکن است به عنوان یک راه برای اجرای تعهدات قراردادی برخوردار باشد.
- حکم قضایی: در برخی موارد، برای توقیف اموال قولنامه ای برای مهریه، لازم است حکم قضایی درخواست شود. این حکم قضایی باید بر اساس قوانین و مقررات مربوطه صادر شده و مبنای قانونی برای توقیف اموال باشد.
- موافقت طرفین: در برخی موارد، طرفین قرارداد ممکن است با توافق و موافقت متقابل خود توقیف اموال را انجام دهند. این موافقت می تواند به‌صورت کتبی یا شفاهی صورت گیرد و باید شرایط و طریقه توقیف را تعیین کند.
نمونه تقاضای توقیف اموال صادر کننده چک بلامحل
|
بسمه تعالی ریاست محترم اجرای ثبت ………. سلام علیکم، احتراما، در مورد پرونده اجرائی کلاسه ………. برابر قانون تقاضا دارم مقرر فرمائید با توجه به اینکه که آقای/خانم ………. مبلغ ………. ریال به ………. بابت اصل طلب و مبالغی نیز بابت خسارات وارده و نیم عشر اجرائیه برابر مندرجات پرونده اجرائی بدهکار است و نامبرده مالک ملکی واقع در تهران، خیابان ……….، کوچه ……….، پلاک ………. می باشد. که بالغ بر ………. ریال ارزش دارد، به همین جهت برابر قانون استدعای بازداشت پلاک یاد شده در ازای مبلغ مورد اجرائیه را دارم. با احترام و تشکر نام ………. نام خانوادگی ………. امضاء و تاریخ |
سخن پایانی
در این مقاله سعی کردیم پاسخگوی اکثریت سؤالات موجود در ذهن شما باشیم و شما را تا حد کافی با موضوع توقیف اموال قولنامه ای و به خصوص توقیف ملک قولنامه ای آشنا کنیم. در صورتی که همچنان موضوع و سؤالی در ذهن شما باقی مانده است در قسمت نظرات این بخش و یا در بخش تماس با ما، با کارشناسان ما ارتباط برقرار کنید.
