در گذشته اغلب کارها را از طریق انواع سفته انجام میدادند و رفته رفته تمایل مردم برای استفاده از آن کمتر شده است. سفته به عنوان یکی از اسناد تجاری شناخته میشود که در حقیقت همانند پول نقد و چک عمل میکند.
این سند تجاری دارای قوانین و مقررات مخصوص به خود است که اغلب افراد نیز از آن بیخبر هستند. در صورتی که شما برای استخدام به عنوان کارمند یا کارگر به شرکتها مراجعه کرده باشید، ممکن است با درخواست سفته ضمانت کار روبرو شده باشید. این مسئله توانسته جنجالهای زیادی را ایجاد کند و در مواردی مشکلات متعددی برای کارگران یا کارفرمایان ایجاد کند. به این ترتیب توصیه میشود پیش از آنکه سفته دریافت کرده یا بدهید، راجع به قوانین و مقررات آن اطلاعات کافی کسب کنید. در این مبحث قصد داریم از جوانب متفاوتی به این مسئله بپردازیم.
سفته چیست؟
به طور کلی سفته یک سند تجاری و قابل معامله بوده که همانند چک و برات از نظر حقوقی قابل استناد است. این نوع برگه را در معاملات بازرگانی و تجاری بسیار به کار می برند و صادرکننده آن متعهد میشود که وجه قیدشده در سفته را پرداخت کند.
در حقیقت آن نیز همانند سایر اسناد تجاری به این دلیل به وجود آمد که جابجایی پول به منظور انجام معاملات کاری پردردسر و دشوار بود. البته لازم است اشاره کنیم که در حال حاضر سفته را به عنوان ضمانت استفاده میکنند و برای انجام معاملات چک به کار میبرند. سفته بانکی سندی بوده که امضاء کننده آن تعهد میدهد مبلغ مشخصی را در زمان معین در وجه حامل یا شخص خاصی پرداخت کند. در سفته بایستی علاوه بر امضای فرد متعهد، مبلغ تعهد، فرد گیرنده مبلغ و تاریخ آن،و سایر قسمت های سفته کاملا پر شده و مشخص باشد.
نکتهای که راجع به آن وجود دارد این است که با وجود اینکه سالهای طولانی از وجود این سند تجاری میگذرد، اما هیچگاه نتوانست جایگاهی همچون چک پیدا کند و بسیاری از قوانین آن هنوز نیز ناشناخته مانده است.
کاربرد سفته چیست؟
برای پرداختن به انواع سفته باید بدانیم که کاربرد این سند تجاری چیست و در چه مواردی مورد استفاده قرار میگیرد. کاربرد آن از قرار زیر است:
- به منظور پرداخت مبلغ بدهی که بین دو نفر مبادله میشود و باید در زمان مشخصی انجام شود، استفاده میکنند.
- این سند تجاری را اغلب برای ضمانت بازپرداخت وام هایی که شخص از بانک میگیرد، استفاده میکنند.
- همچنین به منظور انجام تعهدات قراردادهای مربوط به پیمانکاری، کارگری و حسن انجام کار، از پیمانکاران یا کارگران سفته دریافت میشود.
بیشتر بدانید: همه چیز درباره ی چک برگشتی
معرفی انواع سفته
اغلب افراد گمان میکنند انواع سفته با ظواهر مختلف برای امور گوناگون وجود دارد، اما از این نظر دارای انواع مختلفی است که برای کاربردهای گوناگون استفاده میشود. در قسمتهای قبل اشاره کردیم که بیش از هر چیز به منظور ضمانت استفاده میشود. اما باید اشاره کنیم که این سند تجاری در بسیاری از مواقع
- در هنگام پرداخت وام
- ضمانت حسن انجام کار
- و مطالبه یک دین (طلب) نیز کاربرد دارد.
البته تمام کاربردهای ذکرشده را با یک نوع سفته انجام میدهند و در ظاهر این سفتهها هیچ تفاوتی وجود ندارد.
نحوه صدور چگونه است؟
همانگونه که اشاره شد باید سفته را خریداری کرده و در زمان صدور آن باید موارد و نکاتی را رعایت کنید تا بتوانید به آن به عنوان یک سند تجاری استناد کنید. در صورتی که قوانین و نکات مهم را در هنگام صدور آن رعایت نکنید، دیگر اعتبار سند تجاری را نداشته و از مزیتهای آن بیبهره میشوید. حال به مراحل صدور انواع سفته اشاره خواهیم کرد.
-
نوشتن مبلغ مشخص
یکی از مواردی که در نحوه نوشتن این برگه تجاری باید به آن توجه کنید، مبلغ سفته است. این مبلغ باید کمتر یا برابر با سقف عددی باشد که در سفته قید شده است. البته در صورتی که مبلغ بیشتر از سقف عددی تایپی و مندرج را روی آن درج کنیم، راه هایی وجود دارد که آن مبلغ را ملاک میزان دین صادرکننده سفته قلمداد کنیم و طرف مقابل را به آن مبلغ محکوم کنیم. این مبلغ را باید به حروف بنویسید تا در آینده از ایجاد سوء استفادههای احتمالی جلوگیری گردد.
-
وارد کردن تاریخ صدور
بر اساس قانون اسناد تجاری، در هنگام صدور سفته باید تاریخ را در آن وارد کنید. چرا که در غیر این صورت این سند ارزش تجاری ندارد. تاریخ را باید با روز و ماه و سال و به حروف بنویسید.
-
درج نام گیرنده
از دیگر شرایطی که در نوشتن این برگه تجاری باید به آن توجه کنید، درج نام گیرنده در سند است. نام گیرنده به عنوان طلبکار شناخته شده و در سفته نوشته میشود. چنانچه نامی نباشد، هویت آن می تواند بنا بر برخی استدلالات حقوقی موجود، در وجه حامل قلمداد شود و هرکس سفته را در دست دارد، بتواند مبلغ آن را مطالبه نماید. به این ترتیب توصیه میشود حتما در این سند تجاری نام را درج کنید.
-
درج تاریخ پرداخت
مهمترین بخشی که در صدور سفته باید به آن توجه کنید، تاریخ پرداخت این سند تجاری است. چنانچه فاقد تاریخ پرداخت باشد، در زمان حال قابل وصول بوده و دارنده سفته هر روزی که اقدام کند، میتواند برای دریافت مبلغ آن ادعا کند. توصیه میشود این تاریخ را نیز به صورت حروف بنویسید. درج تاریخ پرداخت و رعایت مهلت های قانونی سفته در به اجرا گذاشتن آن توسط دارنده سفته، مزیت هایی را نیز به دنبال دارد که مشورت با وکلا در خصوص آن بسیار مهم است.
-
محل امضا
زمانی که صادر کننده آن را امضا میکند، در واقع تعهد وی در برابر این سند تجاری شروع میشود. این مورد نیز یکی از موارد مهم است که باید توسط صادرکننده رعایت شود.
بیشتر بخوانید: وکیل حقوقی در شهریار و اندیشه
قیمت سفته در سال ۱۴۰۲
هزینه خرید سفته در سال ۱۴۰۲ طوری است که به ازای یک میلیون تومان، لازم است پانصد تومان پرداخت شود. این مبلغ در بانک ملی تایید شده و ملزم به پرداخت مبلغی بیش از آن نیستید، اما اگر سفته ها را از مراکز غیر معتبر غیر از بانک ملی تهیه کنید ممکن است نیاز به پرداخت هزینه ای بیشتر باشد.
نکات مهمی که در زمان دادن سفته برای استخدام باید به آن توجه کرد
زمانی که اقدام به دادن این برگه تجاری برای استخدام میکنید، باید به نکات مهمی توجه کنید تا دچار دردسر نشوید. این نکات از قرار زیر هستند:
- ابتدا از اعتبار شرکت یا سازمانی که قصد دارید به آن سفته دهید، اطمینان حاصل کنید و به هر جایی آن را ندهید.
- در قسمت تاریخ صدور آن لازم است تاریخ را به طور دقیق وارد کنید و آن را مورد بررسی قرار دهید. دقیقا روز انتهای قرارداد کاری را روی آن ثبت کنید.
- در بخش نام دریافتکننده لازم است نام شرکت یا مسئول مربوطه را پر کنید و آن را سفید باقی نگذارید. چرا که در صورت سفید بودن این قسمت، در وجه حامل به شمار میرود.
- حتما روی برگه عنوان را درج کنید ضمانت حسن انجام کار یا موضوع ضمانت را درج کنید تا مشخص گردد شما این برگه را به چه منظوری صادر کرده اید.
- همچنین پشت نویسی سفته را نیز انجام دهید و قید کنید به موجب قرارداد ……… با شرکت یا سازمان … به منظور حسن انجام کار این سفته را صادر کرده اید و در پایان قرارداد و وجود حسن انجام کار، این برگه باید به شما مسترد شود.
سوالات کاربردی
۱. آیا میتوان آن را باطل کرد؟
در برخی مواقع ممکن است یکی از انواع سفته در دست صادرکننده باشد و آن را گم کند؛ به این ترتیب او باید به کمک وکلای مجرب، خود را برای دفاع در قبال کسی که سفته را پیدا کرده و آن را به اجرا گذاشته است، آماده نماید تا خدای نکرده به ناحق محکوم نشود.
همچنین در صورتی که متن برگخ برات برای ضمانت کار یا حسن انجام کار باشد و به کارفرما بدهید و او پس از پایان کار به دروغ ادعا کند سفته شما گم شده است، شما میتوانید در صورت جمع شرایط لازم و انجام اقداماتی، به جرم خیانت در امانت علیه کارفرما به دادگاه شکایت کنید.
۲. آیا سفته مجازات و زندان دارد؟
افرادی که انواع سفته را صادر میکنند، در پی این هستند که بدانند وصول نشدن آن عواقبی دارد یا نه. لازم است اشاره کنیم با توجه به اینکه این نوع برگه یک سند حقوقی بوده و نه کیفری، عدم پرداخت آن در تاریخ مقرر، جرم به حساب نمیآید و مشمول مجازات نمیشود.
اما چنانچه دارنده این برگه در دادگاه حقوقی طرح دعوی کند، میتواند برای دریافت حکم جلب و بازداشت صادرکننده اقدام کند. با این وجود این مورد برای او آثار کیفری و سوءپیشینه نخواهد داشت. بلکه دارنده سفته می تواند به دادگاه مراجعه کرده و درخواست توقیف اموال صادرکننده را داشته باشد تا طلب او وصول شود.
در صورتی که دارنده، پس از محکوم کردن صادرکننده به پرداخت مبلغ آن، همچنان موفق به وصول مطالبات خود نشد، میتواند با مراجعه به دادگاه، برگ جلب صادرکننده را بگیرد و وی را تا زمان اتمام پرداخت در بازداشت نگه دارد.
در مطالبات حقوقی این سند تجاری، زندان ضمانت اجرایی اولیه آن نیست. در صورتی که حکم قطعی محکومیت صادر گردد و صادرکننده با وجود تمکن مالی برای پرداخت مبلغ سفته اقدام نکند، بر اساس قانون میتوان وی را تا زمان پایان پرداخت در بازداشت نگه داشت.
جمعبندی
همانطور که میدانید در گذشته اغلب کارها را از طریق انواع سفته انجام میدادند، اما بسیاری از افراد از قوانین و مقررات مربوط به آن اطلاعات کافی نداشتند. سفته یک سند تجاری بوده که جنبه کیفری نداشته و یک سند حقوقی به شمار میرود. از مهمترین کاربرد سفته میتوان به ضمانت حسن انجام کار در هنگام استخدام، پرداخت بدهی بین دو طرف و ضمانت وامهای دریافتی از بانکها اشاره کرد. به هر دلیلی که از این سند تجاری استفاده میکنید، باید کاملا با اصول و نحوه نوشتن آن آشنا باشید تا از بروز هرگونه مشکل جلوگیری کنید.
3 پاسخ
سلام. خیلی خوب بود
ممنون
سلام. ما از کل ۱۱۰ میلیون بدهی که محکوم شدیم ۸۰ میلیون رو پرداخت کردیم و در دفترخانه به این موضوع اقرار رسمی کرده اند، حالا میخواهیم بدانیم اگر ما برای پرداخت ۳۰ میلیون الباقی به دادگاه مراجعه کنیم ما را جلب می کنند یا خیر؟
با سلام و وقت بخیر
شما با پرداخت الباقی بدهی خود، بری الذمه شده و امکان حبس شما از بین خواهد رفت.